حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود؟
حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود؟
حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود؟ حبس تعزیری زمانی بخشیده میشود که مقام قضائی یا مقام ذیصلاح تصمیم به عفو، تخفیف یا معافیت از مجازات بگیرد. این عفو می‌تواند به دلایل مختلفی چون حسن‌سابقه، درخواست متهم یا شرایط خاص دیگر صادر شود.
مصادیق و موارد حبس تعزیری
براساس ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی، مجازات تعزیر، مشمول عنوان حد، قصاص و یا دیه نبوده و در موارد نقض مقررات حکومتی و ارتکاب محرمات شرعی تعیین و اجرا می‌گردد. نوع مجازات تعزیری، میزان، کیفیت، تخفیف و تعلیق آن، به موجب قانون و مطابق با نظر قاضی تعیین میشود. از جمله مصادیق حبس تعزیری عبارتند از:
- کلاهبرداری
- تخریب اموال
۱. حبس در جرایم علیه اموال
در مورد حبس در جرائم علیه اموال باید به موارد زیر اشاره کرد:
- کلاهبرداری
- تخریب اموال
- خیانت در اموال
- صدور چک بلامحل
- تحرق اموال
۲. حبس در جرایم علیه اشخاص
از جمله موارد حبس در جرائم علیه اشخاص عبارتند از:
- اهانت و توهین
- قذف یا نسبت دادن زنا یا لواط به یک شخص
- نشر اکاذیب
- انتشار عکس اشخاص بدون رضایت آن‌ها
۳. حبس در جرایم علیه امنیت
در مورد حبس در جرائم امنیت باید موارد زیر را نام برد:
- جاسوسی
- تخریب اموال اشخاص
- تخریب اموال عمومی
گاهی اوقات برای شما این سوال مطرح میشود که کدام جرایم سوء پیشینه کیفری ندارند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت آن دسته از جرائمی که زیان وارد شده به جرم دیده در آن‌ها، شامل ضرر و زیان عمومی نمی‌شوند. از نمونه این جرم می‌توان به توهین، ضرب و جرح عمدی، فحاشی و خیانت در امانت اشاره کرد. مجازات قانونی این جرم‌ها، کمتر از ۹۱ روز حبس تعزیری خواهد بود.
انواع درجات هشتگانه حبس تعزیری
قبل از آن که بگوییم حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود، لازم است در مورد انواع درجات این حبس مواردی را عنوان کنیم. براساس ماده ۱۹ قوانین مجازات اسلامی، مجازات مجرم، مطابق با نوع و شدت جرم، مشمول ۸ نوع حبس تعزیری خواهد شد. در حقیقت می‌توان گفت که غیر از حبس ابد، تمام حبس‌ها، حبس تعزیری محسوب می‌شوند. ۸ درجه حبس تعزیری به ترتیب عبارتند از:
- درجه 1: بیش از 25 سال
- درجه 2: 15 تا 25 سال
- درجه 3: 10 تا 15 سال
- درجه 4: 5 تا 10 سال
- درجه 5: 2 تا 5 سال
- درجه 6: 6 ماه تا 2 سال
- درجه 7: 91 روز تا 6 ماه
- درجه 8: تا 3 ماه
شرایط بخشش در حبس تعزیری
در توضیح حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود، باید گفت که براساس ماده 46 قانون مجازات اسلامی، شرایط زیر به منظور کاهش مدت زمان اجرای مجازات یا بخشش مجرم در نظر گرفته شده است:
جرائم تعزیری درجه 3 تا 8
طبق مفاد قانونی، کلیه مجازات‌های زندان از 3 ماه تا 15 سال، مشمول بخشش خواهند شد و حکم تعلیق، آزادی مشروط یا عفو قانونی برای آن‌ها بنا به تشخیص قاضی پرونده صادر می‌گردد.
وجود یکی از جهات تخفیف
اگر هر کدام از شرایط تخفیف در اجرای حکم تعزیری درباره مجرم صدق شده و یا طبق تشخیص مراجع قانونی، امکان ارتکاب مجدد به جرم در فرد صفر بوده و امکان اصلاح در او زیاد باشد، امکان تبدیل حبس تعزیری به تعلیقی و یا عفو وجود دارد.
کمک به روند مثبت پرونده و مشارکت در شناسایی شریکان
چنانچه مجرم در شناسایی شرکای مجرم خود، به قانون کمک نموده و در پیشبرد پرونده تاثیر مثبتی داشته باشد، در سابقه کیفری و کاهش مجازات او موثر است.
حسن رفتار و اخلاق
اگر مجرم در مدت نیم یا یک سوم از زمان مجازات حبس تعزیری خود، اخلاق و رفتار مناسبی داشته باشد، امکان تعلیق زمان باقیمانده حبس برای او با نظر مراجع ذیصلاح، وجود دارد. در این شرایط، مدت باقیمانده از زندان او به حالت تعلیق درآمده و اگر او در مدت تعیین شده، مرتکب جرمی نشود، حکم مجازات برای او اجرا نمی‌گردد.
رضایت شاکی
اگر فرد دارای شاکی خصوصی باشد، امکان بخشش حکم و حبس تعزیری او فقط در حالتی ممکن است که شاکی خصوصی رضایت خود را برای بخشش او به صورت قانونی اعلام نماید. البته در بعضی از تعزیری، حتی با بخشش شاکی، امکان بخشش حبس وجود نداشته و نظر قاضی عامل اصلی صدور حکم خواهد بود.
لازم به ذکر است که پیشرفت سریعتر و موفقیت در پرونده حبس تعزیری، به مهارت و تخصص وکیل نیز بستگی خواهد داشت. پس توصیه میشود، پیش از انتخاب وکیل تهران، در مورد سوابق و پرونده‌های موفق او، کاملا تحقیق کنید.
انواع حبس تعزیری غیر قابل تعلیق
همانطور که در توضیح این که حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود عنوان شد، در بعضی موارد، حتی با رضایت شاکی، تعلیق و عفو مجازات حبس تعزیری ممکن نخواهد بود. این موارد عبارتند از:
- جرائم امنیت ملی
- اسیدپاشی
- سرقت مسلحانه
- آدم ربایی
- قمه کشی، چاقوکشی، ایجاد رعب و وحشت عمومی
- خرابکاری و آسیب به تاسیسات مخابراتی و انرژی
- قاچاق مواد مخدر، سلاح و مهماتو مشروبات الکلی
- جرائم مالی و اقتصادی بالاتر از 10 میلیون تومان
- تعزیر بدل از قصاص نفس
- مشارکت در قتل
- جرایم سازمان یافته
- ایجاد مراکز فساد
- مشارکت در فساد فی الارض
مجازات های جایگزین حبس تعزیری
در مورد این موضوع که حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود، باید گفت که با گذشت شاکی یا در حالت وجود جهات تخفیف با در نظرداشتن مواردی مانند نوع و کیفیت جرم، سن و سابقه مجرم، آثار ناشی از جرم و...، برای حبس مجازات‌های جایگزین اجرا می‌شوند. در ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی، در رابطه با مجازات‌های جایگزین حبس تعزیری اینگونه عنوان شده است:
- خدمات عمومی رایگان
- جزای نقدی کلی
- جزای نقدی روزانه
- محرومیت از حقوق اجتماعی
- دوره مراقبت
گاهی اوقات در روند پرونده، برای شما پیامکی در رابطه با ارجاع پرونده به شعبه کیفری ارسال میشود. در این شرایط شما می‌خواهید بدانید که ارجاع پرونده به شعبه کیفری دو یعنی چه؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که ارجاع پرونده به شعبه کیفری به این مفهوم است که بنا به تشخیص مقامات دادسرا، ممکن است مجرم باشد. در نتیجه با صدور کیفرخواست، پرونده متهم جهت صدور رای به دادگاه ارجاع داده خواهد شد.
خرید حبس تعزیری
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که حبس تعزیری خریدنی است. در حالیکه این تصور یک باور اشتباه عمومی بوده و این حبس قابل خرید نیست. فقط در صورت وجود بعضی شرایط قانونی، می‌توان مدت حبس تعزیری را کمتر و یا آن را تبدیل به جزای نقدی کرد. طبق ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی، دادگاه می‌تواند با وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، حبس تعزیری را به صورت زیر کمتر و تبدیل کند:
- در صورت وجود جهات تخفیف در موارد حبس تعزیری درجه ۵ و ۶، دادگاه این امکان را خواهد داشت که مجازات حبس تعزیری را به جزای نقدی تبدیل کرده و یا به میزان ۱ تا ۲ درجه مجازات را کمتر نماید.
- تقلیل مجازات حبس به میزان ۱ تا ۳ درجه در مجازات‌های درجه ۴ تا ۸
- تبدیل مصادره تمام اموال به جزای نقدی درجه ۱ تا ۴
- تبدیل و تقلیل انفصال دائم به صورت انفصال موقت به میزان ۵ تا ۱۵ سال
گاهی شما در روند پرونده خود با پیامکی با مضمون ابلاغیه در صورت نیاز به حضور، مواجه می‌شوید. در رابطه با اینکه پیامک در صورت نیاز به حضور ابلاغ خواهد شد یعنی چه؟ باید گفت که به این منظور است که دادگاه اقدامات لازم در مورد پرونده را انجام داده است. در صورتی که نیاز به حضور مخاطب باشد، این مسئله به او ابلاغ می‌گردد.
نتیجه گیری
در این مقاله راجع به این که حبس تعزیری چگونه بخشیده میشود توضیح دادیم. باید گفت بخشش حبس تعزیری فرآیندی وابسته به شرایط خاص حقوقی و قضایی است. عواملی مانند حسن رفتار محکوم، تأثیر مثبت اصلاح و بازپروری، عفوهای عمومی یا خاص و درخواست‌های قانونی همچون تخفیف یا تبدیل مجازات، نقش تعیین‌کننده‌ای در این روند دارند. آگاهی از قوانین مربوطه و همکاری با مشاوران حقوقی نیز می‌تواند مسیر را برای بهره‌مندی از این تسهیلات قانونی هموار کند. به طور کلی این امر نشان دهنده آن است که هدف نظام عدالت کیفری نه تنها مجازات، بلکه ایجاد فرصت برای بازگشت موفق افراد به جامعه است.
