قرارداد کار به قراردادی گفته میشود که بین کارگر و کارفرما یا کارمند و کارفرما منعقد شود و در آن، شرایط و عنوان کار، مبلغ حقوق و دستمزد و شرایط فسخ قرارداد ذکر شود. قرارداد کار موقت یا قرارداد کار با مدت معین و نکات آن، از مهمترین مسائل حوزه روابط کارفرما و کارگر است. ما در این مقاله در تلاشیم تا با زبانی ساده، مهمترین نکات تنظیم قرارداد کار را بیان کنیم. البته که ما در مقاله های دیگر در مورد نمونه قرارداد استخدام شرکت خصوصی صحبت کرده ایم.
قرارداد کاری (استخدامی) چیست؟
قرارداد کاری یا قرارداد استخدامی به قراردادی گفته میشود که بین یک نفر به عنوان کارفرما و یک نفر به عنوان کارگر منعقد میشود. بر اساس ماده 7 فصل دوم قانون کار، قرارداد کار قراردادی کتبی یا شفاهی است که به موجب آن، کارگر متعهد میشود در ازای دریافت مبلغی معین به عنوان حق الزحمه، کاری را برای مدت زمان مشخص برای کارفرما انجام بدهد.
نکته: باید اشاره کنیم که از نظر قانون اداره کار فقط به کارمندان بخش دولتی، کارمند گفته میشود و سایر شاغلین در بخش های خصوصی در هر سمت و عنوان کاری از دید قانون، کارگر هستند و مشمول مزایا و قوانین قانون کار قرار میگیرند.
قرارداد کار موقت چیست؟
قرارداد کار موقت نوعی قرارداد مدت معین است که تاریخ شروع و پایان آن از همان ابتدا و در زمان امضای قرارداد تعیین شده و در تمام مدت قرارداد نیز کارفرما حق ندارد جز در مواردی خاص، قرارداد کاری را فسخ کند. بهترین روش استخدام برای کار موقت برای مثال: نقاشی ساختمان، طراحی دکوراسیون و … میتوانید از قرارداد موقت استفاده نمایید.
قرارداد کار ساعتی (بدونه بیمه)
قرارداد کار ساعتی بدونه فرم قرارداد کار موقت بدونه بیمه ، مفهومی ندارد. قانون کار از قوانین آمره است و هرنوع توافقی که برخلاف آن انجام شود، فاقد اعتبار است. بنابراین، با توجه به اینکه بیمه در قانون کار مورد توجه قرار گرفته است، امکان توافق برخلاف آن وجود ندارد البته این موضوع به نفع کارفرما نیست. البته به قرارداد کار ساعتی، قرارداد حق الزحمه ساعتی نیز گفته میشود.
ماده 148 قانون کار در این مورد صراحت دارد و بیان میکند:
کارفرمایان کارگاه‌های مشمول این قانون مکلفند بر اساس قانون تامین اجتماعی ، نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند.
قرارداد آزمایشی (قرارداد 3 ماهه آزمایشی)
مطابق ماده 11 قانون کار، کارفرما و کارگر میتوانند با توافق یکدیگر، مدتی را به عنوان دوره آزمایشی تعیین کنند.
این دوره دارای ویژگی‌های زیر است:
- دوره آزمایشی سه ماهه فقط برای کارگران ماهر و دارای تخصص سطح بالا است.
- در دوره آزمایشی هریک از طرف‌های قرارداد کار میتوانند بدون اخطار قبلی، رابطه کاری را قطع کنند.
- در صورت قطع رابطه کاری توسط کارفرما، ایشان موظف است حقوق تمام دوره آزمایشی را به کارگر پرداخت کند.
- در صورت قطع رابطه کاری توسط کارگر، ایشان فقط مستحق دریافت حقوق مدتی است که کار کرده است.
نمونه قرارداد کار موقت
ممکن است روابط کاری شما به گونه ای باشد که ترجیح دهید یک قرارداد اختصاصی تنظیم کنید و در متن قرارداد، به شروط و تعهدات ویژه‌ای که در نظر دارید، اشاره کنید. برای انجام چنین اقدامی باید در نظر داشته باشید که قرارداد اختصاصی شما نیز باید با رعایت چهار چوب های قانون کار تهیه و تنظیم شود. برای اطمینان از تهیه یک قرارداد کارآمد و مناسب، استفاده از خدمات تنظیم قرارداد اختصاصی که توسط وکیل رضا حسن زاده (وکیل پایه یک) تنظیم شده است را به شما پیشنهاد میکنیم.
بهترین نکات برای تنظیم یک قرارداد موقت خوب و کاربردی
در ادامه مهمترین بهترین نکات قرارداد موقت را بررسی میکنم البته این نکات فقط برای قرارداد موقت نیست و برای قرارداد های کار استفاده میشود. حتما به نکات زیر توجه داشته باشید.
مشخصات طرفین در قرارداد کار موقت
مشخصات کارفرما نکته خاصی ندارد و همان مشخصات معمولی مانند: نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی و تلفن درج شود. اما مشخصات کارگر بسیار اهمیت دارد و باید چنین مشخصاتی را بنویسید مانند: نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی، تلفن، تاریخ تولد، وضعیت سربازی، مدرک تحصیلی، تعداد فرزند و مجرد یا متاهل بودن باید درج شود.
مدت قرارداد
چون هدف شما از تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین آن است که به صورت موقتی در جایی فعالیت کنید یا کسی را به صورت غیر دائمی استخدام کنید. پس لازم است که تاریخ شروع و تاریخ پایان قرارداد دقیقاً قید شود.
موضوع کار
زمان تظیم قرارداد یکی از مهم ترین نکات برای تظیم قرارداد موضوع کاری است. در زمان تنظیم قرارداد به طور روشن و بدون ابهام نوع کار را مشخص کنید. اگر جملات کلی و پر از ابهام در مورد نوع کار و موضوع آن در متن قرارداد به کار رفته است از امضای آن خودداری کنید. ضمن اینکه ابهام بی حد و اندازه در این مورد، باعث میشود که قانون گذار نیز، چنین قراردادی را باطل بداند.
ساعات کار
با وجود این که امروزه و در زمان تنظیم قرارداد کار موقت، در جامعه ما تخلفات زیادی در خصوص ساعت کار کارپذیر صورت میگیرد اما توصیه میکنیم که برای آنکه در آینده دچار مشکل نشوید در قرارداد قید کنید که ساعت کار مطابق قانون کار است. برای اینکه بعداً دچار مشکل بزرگی نشوید مانند: جریمه های اداری، مطابق قانون و لااقل بر اساس حداقل حقوق مقرر در قانون کار عمل کنید.
محل انجام کار
در زمان تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین، حتماً محل انجام کار را مشخص کنید. البته منظور ما از تعیین محل انجام کار این نیست که مثل نوشتن نشانی منزل در برخی فرم‌های اداری، جزئیات را به طور مفصل در این مورد بنویسید. حتی اگر میخواهید یک نمونه قرارداد کار در منزل تنظیم کنید. همین که شهر محل انجام کار موقت را تعیین کنید و مثلاً در قرارداد قید شود که محل کار مثلاً در تهران است کفایت میکند. حتما در مورد امکان یا عدم امکان تغییر محل انجام کار توسط کارفرما، در زمان تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین به توافق برسید. به عبارت دیگر، مشخص شود که آیا کارفرما میتواند کارپذیر را برای انجام کار به شهر دیگری منتقل کند یا خیر؟
دستمزد و نحوه پرداخت
هر سال وزارت کار و رفاه اجتماعی حداقل حقوق و مزایا را تعیین میکند و به اطلاع عموم میرساند. شما میتوانید از طریق صفحه رسمی وزارت کار و رفاه اجتماعی از این حداقل حقوق مطلع شوید. اگر میخواهید حقوق را به صورت دستمزد ساعتی یا دستمزد روزانه دریافت یا پرداخت کنید، در زمان تنظیم قرارداد کار موقت یا تنظیم قرارداد کار با مدت معین به جای عبارت «حقوق ماهیانه» از عبارت «دستمزد ساعتی» یا «دستمزد روزانه» استفاده کنید.
نکته: مهم در مورد حق اولاد، حق تو اولاد بر تعداد فرزندان محاسبه میشود. در گذشته، این سقف به تعداد دو فرزند بود. یعنی در صورتی که کارگر یا کارمندی، بیش از دو فرزند داشت در هر حال، به تعداد دو فرزند از حق اولاد بهره مند میشد اما در حال حاضر این سقف برداشته شده است. بر همین اساس، کارگران و کارمندان به تعداد فرزندان خود، مستحق دریافت حق اولاد خواهند بود.
وضعیت تعطیلات
وقتی مشغول تنظیم قرارداد کار مدت معین یا تنظیم قرارداد کار موقت هستید در خصوص تعطیلات تعیین تکلیف شود. پیشنهاد میکنیم در این مورد، با توجه به الزامی بودن رعایت قوانین و مقررات کار، مرخصی های هفتگی و سالانه را مطابق قانون کار اعلام کنید. در این صورت، روز جمعه، روز تعطیل هفتگی با مزد است.
مرخصی کارپذیر
در مورد مرخصی‌های کارگر از جمله مرخصی استحقاقی، در فرم قرارداد کار موقت، همه چیز را مطابق مقررات قانون کار اعلام کنید.
تعهدات کارفرما و کارپذیر
جزئیات تعهداتی که کارفرما و کارپذیر بر عهده دارند در تنظیم قرارداد کار موقت یا قرارداد کار با مدت معین مشخص شود. در واقع هر چیز مهمی را که دو طرف قرارداد در مورد آن توافق کرده‌اند در متن فرم قرارداد کار موقت، به صورت روشن و بدون ابهام بنویسید. به توافق شفاهی اکتفا نکنید تا بعداً در این مورد دچار مشکلات مالی و حقوقی نشوید. مثلاً در قرارداد تاکید کنید که کارفرما وظیفه دارد تمامی تکالیف قراردادی خود به ویژه پرداخت حقوق را به صورت کامل انجام دهد یا تاکید کنید که کارپذیر تعهد کرد در صورت ورود خسارت به اموال کارفرما، خسارات را جبران کند. شما میتوانید جهت تضمین تعهدات کارپذیر، یک یا چند ضمانت از ایشان دریافت کنید و قانون این حق را از کارفرما نگرفته است.
نسخه های قرارداد
حتماً در فرم قرارداد کار موقت قید شود که این قرارداد در چهار نسخه متحد المتن و متحد الشکل تنظیم گردیده است.
- یک نسخه از آن نزد کارفرما باقی می ماند.
- یک نسخه به کارپذیر تحویل داده میشود.
- یک نسخه نزد تشکل کارگری (در صورت وجود) تحویل داده میشود.
- و یک نسخه توسط کارفرما به اداره کار و رفاه اجتماعی تقدیم میگردد.
البته این وظیفه مطابق با قانون کار به عهده طرف‌های قرارداد کار است.
این تعداد نسخه، حتی در یک نمونه قرارداد کاری ساده و موقت نیز رعایت میشود.
شرایط پرداخت حق بیمه به کارگر چگونه است؟
بعضی از کارفرمایان، حق بیمه کارگر را به خودش پرداخت میکنند و رسید دریافت میکنند. باید توجه داشته باشید که این کار، روش صحیحی نیست. زیرا مسئولیت شما در خصوص پرداخت حق بیمه تمام نمیشود و حتی به دلیل تاخیر در پرداخت، جریمه میشوید حتی اگر از کارگر خود، رسید دریافت کرده باشید.
جمع‌بندی
قرارداد کار موقت بین دو نفر به عنوان کارفرما و کارگر امضا میشود. در این قرارداد انواع شرایط و قوانین همکاری و حقوق پرداختی توافق شده درج میشود و طرفین با امضای آن، موافقت خود را با مفاد قرارداد اعلام میکنند. هدف از امضای قرارداد کار صیانت از حق و حقوق کارگران و جلوگیری از هرگونه بحث و اختلاف نظر بین کارگر و کار فرما است و به همین دلیل، قانون اصرار بر عقد قرارداد حتی در موارد موقت و کوتاه مدت دارد. آگاهی از قوانین مربوط به قرارداد استخدامی میتوانید به شما عزیزیان کمک کند با دید بهتر و اطلاعات کاملی به دنبال فرصت های شغلی بگردید و در صورت یافتن شغل مورد نظر، با امضای قرارداد قانونی از منافع و مزایای قانونی خود حفاظت کنید.
شما میتوانید برای دریافت مشاوره درباره قرارداد استخدام شرکت خصوصی از وکیل رضا حسن زاده (وکیل پایه یک) میتوانید با شماره 09123897066 تماس حاصل فرمایید.
