شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی؟

شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی؟

در پاسخ به این سوال که شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی باید گفت که جواب مشخصی برای آن وجود ندارد. چرا که این دو نوع شکایت، علاوه بر ماهیت متفاوت، در مراحل رسیدگی، نوع مجازات و نحوه جبران خسارت نیز با یکدیگر تفاوت دارند. در واقع شکایت کیفری و حقوقی دو مسیر متفاوت برای احقاق حقوق هستند. لازم است بدانید که کلیه شکایت‌های قضایی در کنار داشتن جنبه حقوقی، از جنبه کیفری نیز برخوردار هستند. بدین ترتیب در صورتی که حقوق فردی پایمال گردد، می‌تواند از طریق قانون نسبت ‌به دریافت حقوق خود اقدام نماید. در جدول زیر به برخی از تفاوت‌های کلیدی بین شکایت کیفری و حقوقی اشاره شده است تا بتوانید آسان‌تر از میان آن‌ها انتخاب کنید:

دعاوی کیفری چیست؟

دعاوی کیفری، بخشی از حقوق جزا و جرم‌شناسی هستند که در پی وقوع جرم، جنایت یا بزهکاری مطرح می‌شوند. هرگاه جرمی رخ داده و شاکی وجود داشته باشد، با یک دعوای کیفری روبرو هستیم. این دعاوی مربوط به جرائمی خواهند بود که منجر به ورود ضرر و زیان مالی و جانی به فرد یا افرادی می‌شوند. در این حالت، فرد شاکی برای شکایت از مجرم، دادخواستی را تنظیم می‌کند که در دادگاه کیفری مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. اگر شما درباره دعاوی کیفری با ابهاماتی مواجه شده‌اید، می‌توانید با کمک وکیل کیفری در تهران، مشکل خود را برطرف سازید. مراحل رسیدگی به دعاوی کیفری به صورت زیر است:

• انجام دادن تحقیقات مقدمات شکایت به وسیله بازپرس
• تعقیب مرتکب توسط دادستان
• صدور قرار مجرمیت
• ارسال کیفرخواست به دادگاه
• رسیدگی به پرونده به وسیله قاضی
• صدور حکم در دادگاه
• تجدید نظر خواهی یا واخواهی نسبت به حکم
• در انتها اجرای حکم

نکته مهم: در دعاوی کیفری، علاوه بر جبران خسارت وارده به شاکی، مجازات مجرم نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. این مجازات می‌تواند شامل حبس، جزای نقدی، شلاق و ... باشد که با هدف بازدارندگی و اصلاح مجرم تعیین خواهد شد. در برخی موارد امکان شکایت مجدد بعد از حکم قطعی برای فرد متهم به جرم وجود خواهد داشت که البته شامل شرایطی خاصی خواهد بود.

دعاوی حقوقی چیست؟

دعاوی حقوقی زمانی مطرح می‌شوند که حقوق افراد نقض شده باشد. در مواردی این حقوق شخصی و گاهی نیز مربوط به اموالشان خواهد بود. این دعاوی که ریشه در قانون مدنی دارند، بخش قابل توجهی از پرونده‌های دادگاه‌های حقوقی را تشکیل می‌دهند. از آنجا که بسیاری از افراد اطلاعات کافی در مورد این نوع دعاوی ندارند، مراجعه به وکیل حقوقی در تهران و دریافت مشاوره از او بهترین راهکار ممکن خواهد بود. وکیل متخصص با بررسی مدارک و شنیدن اظهارات موکل، بهترین راهکار و نحوه تنظیم دادخواست و طرح دعوا را به او پیشنهاد می‌دهد.

در موضوع شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی، لازم به ذکر این نکته است که دعاوی حقوقی جنبه کیفری نداشته و مجازاتی برای آنها در نظر گرفته نمی‌شود. در عوض، فردی که حقوق دیگری را ضایع کرده، موظف به جبران خسارت و کسب رضایت شاکی بر اساس قانون مدنی است. دادخواست حقوقی مستقیماً به دادگاه ارسال شده و در صورت عدم حساسیت موضوع، ابتدا در شورای حل اختلاف بررسی و رای نهایی صادر می‌گردد. مراحل رسیدگی به دعوای حقوقی به صورت زیر خواهد بود:

• ارائه نمودن دادخواست به دادگاه
• پرداخت هزینه دادرسی و ابطال تمبر
• ثبت درخواست به وسیله مدیر دفتر دادگاه
• تعیین وقت رسیدگی توسط مدیر دفتر در صورت عدم نقص در دادخواست
• تشکیل جلسه دادگاه و رسیدگی به دلایل مختلف طرفین
• صدور حکم توسط قاضی دادگاه
• تجدید نظر خواهی یا واخواهی
• اجرای حکم

فرق شکایت کیفری و حقوقی چیست؟

همانطور که عنوان شد، در دنیای حقوق، دو نوع شکایت کیفری و حقوقی وجود دارد که هر کدام از این شکایات، از مسیر و قوانین خاص خود برخوردار است. بنابراین نمی‌توان عنوان کرد که شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی. همچنین درک تفاوت‌های میان این دو نوع شکایت، برای هر کسی که با مسائل حقوقی سروکار دارد، بسیار ضروری خواهد بود. اگر برای شما این سوال مطرح شده است که شکایت کیفری با حقوقی چه فرقی دارد، باید گفت که این دو نوع شکایت، از جنبه‌های زیر با هم متفاوت خواهند بود:

تفاوت شکایت کیفری و حقوقی در مجازات

در شکایات کیفری، دادگاه مسئول تعیین مجازات برای فرد متخلف است. این مجازات می‌تواند شامل حبس، جزای نقدی و یا هر دو باشد. هدف از مجازات در دادگاه کیفری، مجازات فرد خاطی و جلوگیری از تکرار جرم است. در مقابل، در دعاوی حقوقی، دادگاه و مراجع قضایی، طرفین دعوا را وادار به جبران خسارت و انجام تعهداتشان می‌کنند. در اینجا، هدف اصلی، جبران خسارت وارده به فرد زیان‌دیده است.

ارائه طرح دعاوی در دادگاه کیفری و حقوقی

برای شکایت کیفری، نیازی به ارائه فرم خاصی نیست. شکایت کیفری می‌تواند به صورت شفاهی یا کتبی ارائه شود. اما برای طرح دعاوی حقوقی، شکایت باید در قالب دادخواست و به صورت کتبی ارائه گردد. دادخواست، یک فرم مخصوص است که باید به طور دقیق و کامل پر شود.

مراحل بررسی دادخواست حقوقی و شکواییه کیفری

فرق شکایت کیفری با حقوقی چیست؟ دادخواست حقوقی به طور مستقیم به دادگاه ارائه می‌شود. اما دعاوی کیفری ابتدا به دادسرا رفته و در دادسرا، تحقیقات اولیه توسط بازپرس انجام می‌شود. اگر بازپرس، متهم را مجرم تشخیص دهد، آنگاه پرونده برای رسیدگی نهایی به دادگاه ارسال می‌شود.

نام طرفین دعاوی در شکایت کیفری و حقوقی

در دادخواست حقوقی، به شخصی که شکایت کرده، خواهان، به طرف مقابل خوانده و موضوع پرونده نیز خواسته نامیده می‌شود. در پرونده‌های کیفری، به شاکی، شاکی و به متهم، متشاکی گفته می‌شود. همچنین موضوع پرونده نیز اتهام نامیده خواهد شد.

پس گرفتن دادخواست حقوقی در برابر شکایت کیفری

از دیگر موارد فرق شکایت کیفری و حقوقی، آن است که بسیاری از دعاوی حقوقی، پرونده با پس گرفتن دادخواست و رضایت شاکی به پایان می‌رسد. اما در شکایات کیفری، حتی با رضایت شاکی، پرونده به دلیل جنبه عمومی جرم، تا اتمام رسیدگی باز می‌ماند.

بی‌توجهی به ابلاغات احضاریه و وقت رسیدگی

در شکایت کیفری، اگر متهم به احضاریه بی‌توجهی کند، ممکن است حکم جلب او صادر شود. اما در شکایت حقوقی، اگر خوانده به اخطاریه وقت رسیدگی بی‌توجه باشد، دادگاه بدون حضور او تشکیل و رای صادر می‌گردد. اگر شما در این زمینه با سوالاتی مانند اینکه چند روز بعد از شکایت ابلاغیه میاد و .... مواجه شده‌اید، می‌تواند از مشاوران حقوقی فعال در این زمینه کمک بگیرید.

قانون حاکم بر شکایت کیفری و حقوقی

یک مورد دیگر از تفاوت شکایت حقوقی و کیفری آن است که در شکایات کیفری، قانون آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی حاکم هستند. اما در دعاوی حقوقی، قانون آیین دادرسی مدنی و قوانین مدنی و تجاری حاکم خواهند بود.

آیا همزمان می شود شکایت کیفری و حقوقی کرد؟

حال که دانستید فرق شکایت کیفری با حقوقی چیست، بهتر است از این نکته نیز آگاه باشید که در صورت وقوع جرمی که هم جنبه کیفری و هم جنبه حقوقی داشته باشد، امکان طرح همزمان شکایت کیفری و دادخواست حقوقی وجود دارد. این دو مسیر، اگرچه در ظاهر مجزا به نظر می‌رسند، اما می‌توانند به صورت موازی و در راستای یکدیگر پیگیری شوند. قانونگذار، این امکان را فراهم کرده تا فردی که از جرمی آسیب دیده، بتواند هم از جنبه کیفری موضوع (مجازات مجرم) و هم از جنبه حقوقی آن (جبران خسارت) بهره‌مند شود.

برای مثال، در نظر بگیرید که فردی چکی بی‌محل صادر کرده است. این عمل، هم می‌تواند به عنوان یک جرم (صدور چک بی‌محل) مورد پیگیری کیفری قرار گیرد و هم می‌تواند به عنوان یک تخلف حقوقی (عدم پرداخت وجه چک) موجب طرح دعوای حقوقی شود. در این حالت، فردی که چک بی‌محل دریافت کرده، می‌تواند همزمان شکایت کیفری خود را در دادسرا مطرح کرده و هم دادخواست حقوقی خود را برای مطالبه وجه چک و خسارات وارده به دادگاه حقوقی تقدیم نماید. به این ترتیب، هم مجازات صادرکننده چک بی‌محل پیگیری شده و هم حقوق مالی فردی که چک را دریافت کرده، تامین می‌گردد.

نتیجه‌گیری

در پاسخ به پرسش شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی گفتیم که انتخاب بین شکایت کیفری و حقوقی بستگی به نوع موضوع و شرایط خاص پرونده دارد. اگر موضوع شما به نوعی جرم مرتبط است و خواهان مجازات متهم هستید، شکایت کیفری مناسب‌تر است. اگر به دنبال جبران خسارت یا حل اختلافات مدنی هستید، شکایت حقوقی گزینه بهتری خواهد بود. در نهایت، مشاوره با یک وکیل متخصص خبره مانند کارشناسان ما در وکیل 24 می‌تواند به شما در انتخاب بهترین مسیر کمک کند.