جرم حفاری در ملک شخصی
جرم حفاری در ملک شخصی
به معنای حفر یا کندن زمین در املاک شخصی بدون کسب مجوز از دولت است. این عمل با اهداف و مقاصد متعددی همچون استخراج آب، ایجاد تاسیسات زیرزمینی، دستیابی به اشیاء و آثار فرهنگی و باستانی، استخراج مواد معدنی و... انجام می‌شود. این نوع اقدامات از مصادیق جرم حفاری در ملک شخصی بوده که در قوانین جرمی با مجازات‌هایی همچون حبس و پرداخت جریمه همراه هستند. چرا که حفظ مالکیت خصوصی و عمومی و صیانت از منابع طبیعی، میراث فرهنگی و آثار یاستانی اهمیت بسیاری دارد و بهره‌برداری غیرمجاز منجر به نقض قوانین و تخریب این منابع می‌شود. از این جهت، تنظیم قوانینی در جهت جلوگیری از تبعات منفی حفاری غیرمجاز ضروری است و هرگونه بهره‌برداری در املاک شخصی باید با کسب اجازه از مراجع قانونی صورت بگیرد.
ارکان جرم حفاری در ملک شخصی
جرم حفاری در ملک شخصی زمانی است که مالک یا مالکین بدون کسب مجوز از مراجع قانونی اقدام به بهره‌برداری غیرمجاز نمایند. ارکان جرم حفاری در این زمینه عبارتست از:
ارکان قانونی: بدین معنا که ماده قانونی مرتبط با جرم که در قانون مجازات اسلامی به آن اشاره شده باید تحقق یابد. این ماده، ابزاری برای اجرای مجازات جرم حفاری غیر مجاز است.
ارکان معنوی: فرد باید آگاهانه و به قصد تخریب محیط زیست و آسیب به منابع معدنی، آثار تاریخی و اراضی ملی، اقدام به حفر زمین در ملک شخصی خویش نماید تا جرم حفاری تحقق یابد.
ارکان مادی: جهت احراز جرم حفاری در ملک شخصی، اقدام عملی ضروری می‌باشد؛ یعنی باید اثبات شود که فرد مرتکب عمل حفاری غیرمجاز شده است.
مصادیق حفاری غیرمجاز
حفاری غیرمجاز یکی از جرایمی است که فرد آگاهانه در جهت دستیابی به اهداف خاصی مرتکب می‌شود. از جمله انواع و مصادیق آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود. نکته قابل توجه این است که براساس مشاوره حقوقی کیفری جهت تحقق جرم حفاری در ملک شخصی، حفاری باید به صورت غیرقانونی انجام شده باشد تا امکان مجازات مجرمین فراهم آید.
استخراج منابع معدنی
هدف بخش بزرگی از حفاری‌های غیرمجاز دستیابی به مواد معدنی همچون طلا، نقره، سنگ آهن و... به منظور کسب سود مالی است؛ لذا افرادی که بدون کسب مجوز اقدام به بهره‌برداری از منابع معدنی کشور نمایند، مرتکب جرم شده و باید پاسخگو باشند. پیامدهای این اقدام و اینکه حق کشف گنج چقدر است؟ به موارد متعددی بستگی دارد.
توسعه اراضی کشاورزی
از مصادیق جرم حفاری در ملک شخصی اقدامات غیرقانونی درجهت توسعه اراضی کشاورزی می‌باشد که با پیامدهای جدی همراه است. افرادی که با بهای آسیب به محیط زیست و اراضی کشور به دنبال گسترش زمین‌های خود هستند در محاکم قضایی بازخواست شده و متحمل پرداخت خسارت می‌شوند.
ساخت و ساز غیرقانونی
از رایج‌ترین حفاری‌های غیرقانونی، ساخت و سازهای بدون مجوز است که هر چند در ملک شخصی انجام می‌شود؛ اما نیازمند کسب اجازه از سازمان اراضی ملی و سازمان حفاظت از محیط زیست می‌باشد. در بسیاری از موارد قاضی دستور توقف ساخت و سازهای غیرقانونی و در صورت لزوم تخریب آن‌ها را صادر می‌کند.
حفر چاه آب
در شرایط کنونی که کشور با بحران آب مواجهه است هر گونه حفر چاه‌های آب در مناطقی که مجاز نیست یه صورت جدی توسط دولت پیگیری می‌شود. این نوع حفاری‌های عمیق برای دستیابی به منابع زیرزمینی حتی اگر در ملک شخصی باشد نیازمند دریافت مجوز است. در صورت عدم کسب مجوز، جرم حفاری در ملک شخیصی احراز شده و مجرمین براساس قانون مجازات می‌شوند.
حفاری در مناطق حفاظت شده
شهرداری و سازمان حفاظت از محیط زیست کشور برخی از مناطق را به عنوان مناطق حفاظت شده تعریف نموده است تا کسی نتواند بهره‌برداری شخصی و غیرمجاز از آن‌ها داشته باشد. به طور کلی آسیب به محیط زیست کشور جرم محسو می‌شود. به عنوان مثل اگر فردی بدون دریافت مجوز درختی را در ملک شخصی خود قطع نماید و از این طریق باعث آسیب به محیط زیست گردد مرتکب جرم حفاری در ملک شخصی شده و براساس قوانین مربوط به جرم قطع درخت در ملک شخصی مجازات می‌شود.
جرم حفاری غیر مجاز چیست؟
براساس ماده ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات،
هر گونه حفاری و کاوش به قصد به دست آوردن اموال تاریخی-فرهنگی ممنوع بوده و مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال و ضبط اشیاء مکشوفه به نفع سازمان میراث فرهنگی کشور و آلات و ادوات حفاری به نفع دولت محکوم می‌شود؛
بنابراین جرم حفاری غیر مجاز به عملی اطلاق می‌شود که فرد یا افرادی بدون کسب مجوز قانونی اقدام به حفاری در زمین یا ملک نمایند. این نوع حفاری با عواقب جدی حقوقی و مالی همراه است. بدین ترتیب، حتی اگر شخص در ملک شخصی خود حفاری غیرمجاز انجام دهد، دولت می‌تواند پس از اثبات جرم مجازات حفاری غیر مجاز نقدی و حبس برای متخلفین تعیین نماید.
مجازات جرم حفاری غیر مجاز چیست؟
براساس قانون مجازات اسلامی، جرم حفاری غیر مجاز به عنوان یک جرم قابل پیگرد قانونی شمره می‌شود و مجازات خاصی برای آن تعیین شده است که در ادامه ذکر می‌گردد. بهترین وکیل کیفری تهران درمورد تحفیف مجازات و تبدیل آن به جزای نقدی شما را راهنمایی می‌کند.
- در صورت نقض حقوق افراد و سایرمالکین فرد باید جبران خسارت نماید.
- براساس موارد قانون حرم حفاری در ملک شخصی با 3 تا 6 ماه حبس به دنبال خواهد داشت.
- جریمه نقدی نیز در نظر گرفته خواهد شد که به مبلغ آن براساس نوع خسارت وارده متفاوت است.
- در مواردی ممکن است فرد از فعالیت‌ها مشابه همچون ساخت و ساز و... محروم گردد.
نتیجه‌گیری
حفاری غیرمجاز در ملک شخصی به عنوان یکی از جرایم مهم در قانون مجازات اسلامی است که عواقب جدی حقوقی و کیفری برای متخلفین به همراه خواهد داشت. جرم حفاری در ملک شخصی شامل انجام عملیات کندن و بهره‌برداری از زمین بدون اخذ مجوز قانونی می‌باشد و دارای ارکان عمل ارتکابی، قصد و نیت و ایجاد خسارت و آسیب است. قبل از هرگونه حفاری حتما از مشاوره حقوقی بهره‌مند شوید. مجموعه حقوقی وکیل 24 با وکلا و مشاورین متخصص و با تجربه به صورت شبانه روز به سوالات و ابهامات شما پاسخ می‌دهد. بدون محدودیت وقت رزرو نمایید و در سریع‌ترین زمان ممکن مشاوره تخصصی دریافت کنید.
